Forma zatrudnienia – którą wybrać, gdy zatrudniamy nowego pracownika?
Przychodzi w końcu ten dzień w firmie, kiedy orientujesz się, że jest za dużo obowiązków, a za mało ludzi. Narastających zadań jest tyle, że zaczynasz zastanawiać się, jak rozpracować powstałą sytuację. Szukasz w głowie rozwiązań i ostatecznie wybierasz najlepszą możliwą opcję. W Twoim wyobrażeniu rozwiązuje ona cały powstały problem. Nowy pracownik.
Wielu pracodawców na myśl o konieczności zatrudnienia nowej osoby dostaje białej gorączki. Potencjalny nowy pracownik nie zna przecież ani struktury firmy, ani jej działań, klientów, pracowników – po prostu nie ma pojęcia jak działa cały organizm firmy. No i tak właściwie to jaka forma zatrudnienia będzie najlepsza? To pytanie pada najczęściej, ponieważ budzi największe obawy. Czy słusznie?
Myśląc o zatrudnieniu nowego pracownika, na samym początku powinniśmy skupić się na tym, jakie zadania będzie on wykonywał. Czy jego praca będzie polegała na siedzeniu za biurkiem czy może za kierownicą samochodu? Czy tak właściwie to jest on nam potrzebny na stałe, czy może jednak tylko do jakiegoś konkretnego projektu? Jaki będzie sposób rozliczania się nowego pracownika z pracodawcą? Na te wszystkie pytania musi sobie odpowiedzieć zatrudniający. Dzięki temu forma zatrudnienia, którą wybierze pracodawca, będzie maksymalnie dopasowana do zadań wykonywanych przez nowego pracownika.
Co zawiera się w najczęściej spotykanych formach zatrudnienia?
Jeśli pracodawca stwierdza, że potrzebuje osoby na stałe, to znaczy takiej, która będzie od poniedziałku do piątku 8 godzin dziennie w biurze, wtedy wybór typu umowy jest prosty. Między przełożonym, a nowym pracownikiem zawierana jest umowa o pracę. Więcej szczegółowych informacji znajdziecie w Kodeksie Pracy:
Wyróżniamy 2 rodzaje umowy o pracę. Pierwszym z nich jest umowa na czas nieokreślony, czyli najbardziej pożądana forma zatrudnienia. Zapewnia ona pracownikowi największe bezpieczeństwo, ponieważ gwarantuje długi okres na jej wypowiedzenie. Ten typ umowy chroni nie tylko pracownika, ale również pracodawcę. Jeśli zatrudniony złoży wypowiedzenie, jest on zobowiązany do świadczenia pracy przez tak zwany okres wypowiedzenia. Dzięki temu pracodawca ma czas na znalezienie nowego pracownika.
Jeśli jest umowa na czas nieokreślony, to musi być również na czas określony. Jest ona dużo mniej popularna. Największą wadą wymienianą przez pracowników jest fakt, że przełożony może dokonać zwolnienia bez podania konkretnej przyczyny.
Jeśli nie jesteśmy do końca pewni, czy pracownik spełni nasze wymagania, możemy wybrać umowę na okres próbny. Należy pamiętać, że nie może być ona zawarta na dłużej niż 3 miesiące.
Zatrudnianym może być każda osoba fizyczna, która ma ukończone 18 lat. Zatrudnianie nieletnich jest niedozwolone w tego typu umowie.
Potrzebuję kogoś tylko parę godzin w tygodniu…
Dobranie odpowiedniej formy zatrudnienia bywa problematyczne, jeśli nie do końca orientujemy w Kodeksie Pracy. Jaką umowę wybrać, kiedy potrzebujemy pracownika tylko i wyłącznie do wykonywania tej samej, powtarzalnej czynności? Wyobraź sobie, że wynajmujesz całkiem dużą powierzchnię biurową i potrzebujesz kogoś, kto będzie dbał o jej czystość. Nie potrzebujesz jednak osoby, która codziennie przez 8 godzin będzie chodzić po biurze i sprzątać. Czemu? Ponieważ Twoje biuro jest nieduże i nie ma tam aż tyle sprzątania jak w przypadku wielkiej galerii handlowej i osoby potrzebnej na całe 40 godzin w tygodniu.
Rozwiązaniem tej sytuacji będzie zatrudnienie sprzątaczki na umowę zlecenie. Pracodawca zleca wykonanie danej czynności sprzątaczce. Praca może zostać wykonana o dowolnej porze i niekoniecznie jedynie przez samego zleceniobiorcę. W świadczeniu pracy może wziąć udział również córka zatrudnionej. Dla Ciebie przecież liczy się, aby w biurze był porządek i czystość. Ten rodzaj umowy reguluje kodeks cywilny art. 734par. 1 KC.
Mam do wykonania grafikę, ale nie mam w firmie grafika
Zostańmy przy tym, że masz już powierzchnię biurową. No a skoro ją masz, to prowadzisz własną działalność gospodarczą. No więc dostajesz od klienta projekt, do wykonania w ciągu 2 tygodni. Wraz z zespołem szczegółowo układacie plan działań do zrobienia. Po tygodniu waszej pracy przychodzi pora na realizację ostatniego zadania, którym jest: stworzenie ulotki. Zastanawiasz się, czy któryś z Twoich pracowników posiada jakiekolwiek umiejętności graficzne. Ty sam umiesz co najwyżej posługiwać się Paintem i to na bardzo podstawowym poziomie. Do oddania projektu został tydzień, a Ty nie masz w firmie grafika. Co teraz?
Rozwiązaniem będzie zatrudnienie grafika spoza firmy na podstawie tak zwanej umowy o dzieło. Co to znaczy? To znaczy, że zlecasz wykonanie projektu ulotki grafikowi, który ma określony czas na jej wykonanie. W tym przypadku będzie to maksymalnie tydzień, ponieważ musisz oddać gotowy projekt klientowi. Po tym czasie Ty dostajesz rezultat pracy grafika, zaś grafik dostaje wynagrodzenie za wykonane dzieło. Ta forma zatrudnienia wymaga skupienia się na treści i charakterze wykonanej pracy. Kluczem do osiągnięcia pożądanego rezultatu jest przekazanie grafikowi wszystkich ważnych wytycznych, dzięki której odbiór pracy będzie właśnie taki jaki chcieliśmy żeby był. Oczywiście możemy wnieść uwagi do otrzymanej grafiki ulotki. Ale ponosimy koszty w postaci upływającego czasu. Lepiej więc od razu sprecyzować wszystkie szczegóły dotyczące zlecenia. Ta forma zatrudnienia regulowana jest przez Kodeks Cywilny ( art. 627 KC ).
Praktyki, staże i kontrakt menedżerski, czyli pozostałe formy zatrudnienia
Oprócz umowy o pracę, umowy zlecenie i umowy o dzieło istnieją jeszcze inne formy zatrudnienia pracowników. Jeżeli potrzebujemy kogoś do pomocy i prostych czynności jako wsparcie dla danego działu, istnieje taka forma zatrudnienia jak praktyka absolwencka bądź staż z urzędu pracy.
Pierwsza z tych form, czyli praktyka absolwencka, skierowana jest do osób, które chcą zdobyć pierwsze doświadczenie w branży i chcą nabyć pożądanych umiejętności do wykonywanej pracy w przyszłości. Ta forma zatrudnienia spotykana jest najczęściej jako pomoc konkretnego działu firmy w okresach takich jak sporządzanie deklaracji PIT czy też wsparcie działu administracji podczas rekrutacji na studia. Staż z urzędu pracy jest formą bardzo podobną do praktyk absolwenckich. W tej sytuacji wyróżniamy osobę bezrobotną, która na określony czas dostaje z urzędu pracy ofertę odbycia stażu. Może to być również okresowe wsparcie zespołu jednego z działów firmy.
Czym tak właściwie jest kontrakt menedżerski? Kontrakt menedżerski to dwustronna umowa zawierana między przedsiębiorcą, a usługobiorcą. Ten ostatni zobowiązuje się do odpłatnego zarządzania przedsiębiorstwem. Osoba zatrudniona w imieniu spółki bierze pełną odpowiedzialność za ryzyko podejmowanych decyzji. Więcej o kontrakcie menedżerskim:
Kontrakt menadżerski – czym jest i kiedy warto go zawszeć?
Zanim zatrudnisz, ustal, czego oczekujesz
Jeśli potrzebujesz nowego pracownika w swojej firmie, pamiętaj, żeby przed udostępnieniem oferty pracy w internecie dobrze przemyśleć obowiązki, jakie ma pełnić nowa osoba. W ten sposób dużo łatwiej będzie Ci dobrać właściwą formę zatrudnienia. Nie możesz dopuścić do sytuacji, w której okaże się, że w firmie masz dwie osoby na tych samych lub zbliżonych stanowiskach, ale na zupełnie innych formach zatrudnienia.
Ciekawą rzeczą jest fakt, że w przypadku umowy zlecenie pracodawca nie ma prawa kazać zatrudnionemu na jej podstawie pracownikowi pracować w określonych godzinach i w konkretnym miejscu. Jeśli tak zrobi, inspektor z Państwowego Urzędu Pracy z pewnością będzie miał na ten temat coś do powiedzenia.
A jeśli jesteś jeszcze studentem i chciałbyś poczytać o typach umów typowo dla tej grupy, zajrzyj do tego wpisu.
A co wy myślicie o poszczególnych typach umów? Jaka jest wasza forma zatrudnienia? Jakie są jej wady i zalety? Koniecznie dajcie znać w komentarzu.
A jeśli zatrudniasz…
Pomagam firmom dobierać formy zatrudnienia dla nowych pracowników. Jeśli zatrudniasz np. kogoś z zagranicy, to umów się na bezpłatną, 15-minutową konsultację i porozmawiajmy o tym, jak mogę Ci ułatwić kwestie kadrowo-płacowe.