Obowiązki pracodawcy zatrudniającego cudzoziemca a kontrola PIP
Zawarcie pisemnej umowy to podstawa, która musi być dopełniona, aby mogła zostać podjęta jakakolwiek współpraca. Pracodawca, który zawiera umowę, jeden egzemplarz dokumentu zachowuje dla siebie, a drugi wręcza pracownikowi. Obowiązek ten obejmuje nie tylko umowę o pracę, ale też umowy cywilnoprawne (jak np. zlecenie, umowę o dzieło itp.). Dotyczy zarówno cudzoziemców zobowiązanych do uzyskania zezwolenia na pracę, jak i takich, którzy nie muszą go posiadać (w tym obywateli państw UE/EOG i Szwajcarii). Przed podpisaniem umowy trzeba przedstawić cudzoziemcowi jej tłumaczenie na język dla niego zrozumiały.
Kiedy konieczne jest odsunięcie cudzoziemca od pracy?
W przypadku, gdy – pomimo zawarcia umowy na czas nieokreślony – nie są spełnione warunki legalnego wykonywania pracy przez cudzoziemca (np. straci on prawo do legalnego pobytu na terytorium Polski lub nie posiada wymaganego zezwolenia na pracę), konieczne jest bezwzględne odsunięcie cudzoziemca od faktycznego wykonywania pracy. Zgodnie ze stanowiskiem Głównego Inspektoratu Pracy, gdy w takiej sytuacji ma miejsce jedynie formalne pozostawanie w stosunku prawnym dotyczącym zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i nie dochodzi do fizycznego świadczenia pracy przez cudzoziemca, nie jest to nielegalne zatrudnienie. W takim przypadku umowa o pracę z cudzoziemcem może zostać rozwiązana na podstawie Kodeksu pracy, np. na mocy porozumienia stron lub za wypowiedzeniem przez którąś z nich. Do rozwiązania umowy cywilnoprawnej znajdą zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.
Co z wynagrodzeniem dla cudzoziemca?
Wynagrodzenie cudzoziemca nie może być niższe, niż w zezwoleniu na pracę w zawartej z cudzoziemcem umowie. Jeśli wynagrodzenie zostanie zaniżone, jesteśmy zobowiązany do jego niezwłocznego wyrównania oraz w przypadku jego wypłaty – do opłacenia od niego składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczek na podatek dochodowy. Brak wypłaty wynagrodzenia należnego obcokrajowcowi lub jego zaniżenie – oprócz grzywny nawet do 30 000 zł – naraża na uchylenie przez wojewodę zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz odmowę wydania zezwoleń na pracę dalszych cudzoziemców w Twojej firmie.
Co z comiesięczną wypłatą dla cudzoziemca?
W przypadku pracowników, tj. osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy (umowy o pracę) wypłaty wynagrodzenia dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Wynagrodzenie za dany miesiąc wypłaca się niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Termin, miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia u danego pracodawcy powinny być wskazane w regulaminie pracy, a w przypadku zakładów, które nie mają obowiązku posiadania regulaminu pracy (co do zasady, zatrudniających mniej niż 50 pracowników) – w pisemnej informacji o warunkach zatrudnienia, przekazywanej każdemu pracownikowi w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę. Gdy praca cudzoziemca odbywa się na podstawie umowy cywilnoprawnej, termin wypłaty wynagrodzenia powinien być określony w umowie.
Jednakże wynagrodzenie z umów, dla których obowiązuje minimalna stawka godzinowa (tj. umów zlecenia i umów o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu), jeśli zostały zawarte na czas dłuższy niż 1 miesiąc, musi być wypłacane co najmniej raz w miesiącu.
Bardzo ważnym aspektem w kontekście zatrudnienia jest również liczenie pobytu cudzoziemca, o którym pisałam we wcześniejszym wpisie na moim blogu.