3 sierpnia 2022| blog, podstrony, prawa pracowników, prawo, Zarządzanie


Praca zdalna i kontrola trzeźwości pracownika – czy to możliwe?

Zdalna trzeźwość pod kontrolą

Praca zdalna to bez wątpienia nowy wymiar pracy. Odległość od firmy pozwala nam się zdystansować od warunków, które nie zawsze sprzyjają skupieniu. Co jednak, gdy pracownicy dystansują się na tyle, że sięgają po napoje alkoholowe? Ustawa o wychowaniu w trzeźwości odnosi się w domyśle do obowiązku zachowania trzeźwości w miejscu pracy, jakim jest zakład pracy, jednak ponad wszelką wątpliwość wykonujący pracę na odległość są zobowiązani do respektowania zasady trzeźwości na takim samym poziomie jak pracownicy wykonujący swoje obowiązki w zakładzie.

W przypadku telepracy pracodawca może powołać się na ogólne kodeksowe uprawnienia kontrolne w zakresie wykonywania pracy. W braku szczegółowych wskazań wydaje się, że powyższa przesłanka może być również stosowana w przypadku pracy zdalnej.

Czy zdalna kontrola jest możliwa?

Zacznijmy od podstaw: Według art. 128 kodeksu pracy, wskazać należy, iż czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Obowiązują więc dokładnie takie same zasady dotyczące stanu trzeźwości, jak te, które obowiązują w miejscu pracy i w godzinach wykonywania zadań służbowych. Tak nakazuje nam prawo, lecz czy miarodajna weryfikacja zdalna jest możliwa?

Nadal trudno mówić o sprawdzonej weryfikacji trzeźwości w trybie zdalnym, uwzględniając możliwe niezawinione sytuacje zdrowotne, rekomendowanym postępowaniem w przypadku nietypowych sytuacji jest wizyta pracodawcy lub jego upoważnionego przedstawiciela w miejscu wykonywania pracy na odległość, niezależnie od tego, czy miejscem tym jest na przykład wynajęte przez pracodawcę pomieszczenie biurowe czy dom albo mieszkanie pracownika.

W razie uzasadnionego podejrzenia naruszenia zasady trzeźwości – w ramach czego nie wyklucza się niedyspozycji zdrowotnej – można przyjąć, iż domowa wizyta pracodawcy lub jego przedstawiciela będzie niezależna od ewentualnej zgody zatrudnianego. Pracodawca działa bowiem w granicach obowiązku prawnego, jakim jest konieczność zapewnienia bezpieczeństwa pracownika, w tym obowiązku dbałości o jego zdrowie i życie.

Zarówno pracodawca, jak i pracownik pracujący na odległość mają możliwość żądania przeprowadzenia weryfikacji stanu trzeźwości – niezależnie od miejsca wykonywania obowiązków pracowniczych. Badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego.

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw związany z uregulowaniem pracy zdalnej i wprowadzeniem kontroli trzeźwości pracowników przewiduje możliwość przeprowadzania przez pracodawcę badania na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu. Pracodawca będzie mógł przeprowadzać kontrolę przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie. 

Taki sposób przeprowadzenia badania zapewnia jak najmniejszą ingerencję w dobra osobiste pracownika.

Na żądanie pracodawcy lub pracownika niedopuszczonego do wykonywania pracy, badanie tego pracownika metodą nielaboratoryjną będzie przeprowadzał uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (najczęściej będzie to policja), co pozwoli na weryfikację stanu pracownika, a w szczególności ustalenie poziomu zawartości alkoholu lub innego środka w organizmie.

Nowa wersja projektu ustawy przewiduje zmianę w zakresie dokumentowania przebiegu badania. W obecnym brzmieniu mowa jedynie o dokumentowaniu przebiegu badania z uwzględnieniem wskazanych przez ustawodawcę informacji (m.in. data, godzina i minuta oraz miejsce przeprowadzenia badania, wynik badania, dane osobowe pracownika).

Projekt ustawy przewiduje również, że w przypadku gdy wynik badania nie wskazuje na stan po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, okres niedopuszczenia pracownika do wykonywania pracy jest okresem usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za który pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Słynna maksyma “ufaj, ale sprawdzaj” wydaje się być wyjątkowo dobrym rozwiązaniem na czasy pracy zdalnej. 

Jeśli masz jakiekolwiek pytania dotyczące powyższego artykułu lub ogólno pojętego prawa pracy to serdecznie zapraszam do kontaktu poprzez moją stronę internetową lub moje konta na kanałach social media.