Zmiany na rynku pracy w Polsce na przestrzeni lat. Stosunek obcokrajowców do Polaków.
Aktualny czas cechuje się indywidualną specyfiką. Rynek pracy cały czas mierzy się z przełomem w zakresie organizacji. Pracodawcy od początku tego roku zostali zmuszeni do szybkiej zmiany wcześniej panujących w firmach norm. Teraz wiele firm poddaje swoją strukturę zmianie.
Stopa Bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,5% w styczniu 2020 r. wobec 5,2% w grudniu 2019 r. w styczniu odnotowaliśmy niewielki wzrost stopy bezroboci. Jednak to już jest stała tendencja, która spotyka nas co roku w tym miesiącu. Kończą się umowy sezonowe, kończą się prace w rolnictwie, kończą się programy aktywizacji.
Dla wielu pracowników ratunkiem przed bezrobociem jest wyjazd do pracy na zachód. Dlaczego praca na zachodzie jest tak kusząca? Przeczytaj:
Praca na zachodzie – dlaczego wszyscy wyjeżdżają na zachód?
Zmiany społeczne, demograficzne oraz nowe technologie.
Zmiany społeczne i demograficzne, a także rozwój technologii i nowe podejście do zatrudnienia pokolenia Z – to wszystko wpływa na to, że gig economy to coraz popularniejsza forma zatrudnienia. Pracodawcy muszą więc przygotować się na to, że szczególnie młodzi pracownicy mają zupełnie inne preferencje. I że nie marzą już wyłącznie o pracy etatowej.
Interesują Cię kwestie umów w pierwszej i kolejnej pracy? Przeczytaj o ich typach:
Pracownik a forma zatrudnienia – jak wybrać tę najodpowiedniejszą?
Pierwsza praca, czyli jaką umowę powinien wybrać student?
Pod koniec ubiegłego roku ogromne emocje wzbudzała premiera serialu “Wiedźmin” – wyprodukowanej przez Netflix ekranizacji prozy Andrzeja Sapkowskiego. Jej głównym bohaterem jest wiedźmin Geralt, wynajmowany do ochrony okolicznych mieszkańców przed strzygami, wilkołakami i innymi stworami. Na pierwszy rzut oka trudno jego historię powiązać z rynkiem pracy. Jednak jeśli pozbawimy ją typowych dla opowieści fantasy dekoracji, otrzymamy postać preferującą mobilny styl życia. Geralt przemieszcza się z miasta do miasta w poszukiwaniu kolejnych zleceń. Zupełnie przypadkiem bohater bijącego rekordy popularności serialu wpisał się w coraz bardziej popularny trend na rynku pracy, czyli gig economy.
Termin ten oznacza sytuację, w której pracownik nie świadczy usług w modelu etatowym, ale funkcjonuje na rynku pracy przyjmując zlecenia i realizując konkretne projekty. To relatywnie nowe zjawisko, rozwijające się w od początku XXI wieku, wraz z nowymi technologiami. Coraz łatwiejszy dostęp do internetu umożliwił wykonywanie pracy zdalnie, dał nowe narzędzia do kontaktu pracodawcy z pracownikiem i stworzył przestrzeń wymiany usług czy treści. Tak zrodziło się również pojęcie crowdsourcingu, czyli pozyskiwanie pomysłów, usług i innych zasobów od szerokiego grona użytkowników internetu, zwykle za pośrednictwem platform, takich jak np. Uber czy Airbnb.
Trudności w znalezieniu pracowników w krajowych firmach.
Trudności w znalezieniu pracowników deklaruje 70% polskich firm, podczas gdy dwa lata temu mówiło o tym 51% przedsiębiorstw. „Rozwiązanie problemu niedoboru talentów: dowiedz się, czego chcą pracownicy”. Problem ten dotyczy również 54% firm na świecie. Wynik dla Polski jest jednak znacznie powyżej tej średniej, co sprawia, że nasz kraj jest ósmy wśród 44 przebadanych przez ManpowerGroup rynków, gdzie najtrudniej jest znaleźć pracownika o potrzebnych umiejętnościach. Wykwalifikowani pracownicy fizyczni, jak elektrycy, spawacze, mechanicy otwierają polskie zestawienie 10 zawodów dotkniętych największym niedoborem talentów. To specjalizacje, które już od 10 lat typowane są przez pracodawców jako najtrudniejsze do zrekrutowania i niezmiennie zajmują pierwszą pozycję w rankingu.
Kolejni w zestawieniu ManpowerGroup znajdują się kierowcy – ciężarówek, pojazdów budowlanych, środków transportu zbiorowego. Trzecie miejsce to pracownicy produkcyjni – operatorzy produkcji i maszyn. Listę zamykają pracownicy restauracji i hoteli, księgowi i finansiści oraz pracownicy biurowi. W porównaniu do rankingu sprzed dwóch lat poza listą znaleźli się przedstawiciele zawodów IT oraz stanowisk technicznych, na przykład kontrolerzy jakości. Po czterech latach nieobecności wrócili pracownicy służby zdrowia oraz niewykwalifikowani pracownicy fizyczni. Obecne tak duże trudności w pozyskiwaniu pracowników fizycznych wynikają przede wszystkim z inwestycji poczynionych w Polsce 10-15 lat temu.
Zatrudnienie cudzoziemców jako alternatywa.
W I półroczu 2019 r. liczba zezwoleń na pracę dla cudzoziemców wzrosła do 217 297 w stosunku do roku 2018r. kiedy to takich zezwoleń wydano 147 981. Najwięcej zezwoleń wydano obywatelom Ukrainy (162 421 wobec 110 075 o rok wcześniej). Na drugim miejscu znajduje się Białoruś, która otrzymała 12 953 w porównaniu do 2018 i wydanych 8255. Najwięcej zezwoleń wydano na stanowiska przy pracach prostych oraz dla robotników przemysłowych i rzemieślników. Wskaźniki rynku pracy informują o brakach w wykwalifikowanych pracownikach oraz pracownikach fizycznych. Od lat lawinowo rośnie liczba obywateli innych państw, głównie ze wschodu, którzy rozpoczynają pracę w Polsce. Czas legalizacji pobytu w ciągu 4 lat wydłużył się ponad trzykrotnie (z 64 dni do 206 dni a w skrajnych przypadkach cudzoziemiec może czekać na legalizację nawet do trzech lat). To wszystko może sprawić, że niecierpliwi cudzoziemcy będą szukać pracy dalej, a nasze niedobory na rynku pracy będą dalej niezaspokojone.
Zatrudniasz cudzoziemców? Masz takie plany w przyszłości? Odbierz bezpłatny poradnik i dowiedz się, jak krok po kroku to zrobić i o jakie przepisy zadbać:
Jak zatrudnić cudzoziemca – pytania + odpowiedzi
Znaczenie pracy cudzoziemców dla funkcjonowania polskiego systemu ubezpieczeń społecznych.
NIK zwraca uwagę na istotne znaczenie pracy cudzoziemców dla funkcjonowania polskiego sytemu ubezpieczeń społecznych. W latach 2014-2017 liczba cudzoziemców zgłoszonych do ubezpieczenia społecznego systematycznie rosła i na koniec każdego z tych lat wynosiła odpowiednio: ponad 124 tys. osób, 184 tys. osób, 293 tys. osób i 440 tys. osób. Natomiast według stanu na 30 września 2018 r. było ich już ponad 569 tys.
Warunkiem, by cudzoziemcy zasilali polski system ubezpieczeń społecznych, jest m.in. zapewnienie pracodawcom możliwości legalnego ich zatrudnienia, do czego niezbędne jest zagwarantowanie wydajnego systemu wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemca. Opóźnienia w tym zakresie mogą doprowadzić do powiększenia się liczby cudzoziemców pracujących w szarej strefie i jednoczesnego zmniejszenia wpływów z podatków do budżetu państwa.
Podkreślenia wymaga, że ministerstwo nie analizowało i nie projektowało przyszłych zobowiązań ZUS wobec ubezpieczonych cudzoziemców, pomimo takich możliwości. Może to w przyszłości utrudnić prowadzenie polityki migracyjnej państwa.